تجهیزات انتقال و سیرکلاسیون در موتورخانه
آب و هوا به عنوان رایج ترین سیال های ناقل گرما یا سرما در انواع سیستم های تهویه مطبوع نیازمند مجاری و تجهیزات ویژه ای هستند تا انرژی جذب شده از تجهیزات مولد را در اختیار تجهیزات تبادل حرارت قرار دهند.
پمپها، لوله ها، اتصالات ، شیرها از جمله مهمترین بخش های تجهیزات انتقال و توزیع آب و کانال ها، فن ها، دمپرها و دریچه ها عمده ترین بخش تجهیزات انتقال و توزیع هوا را تشکیل میدهند.
پمپ ها
آب گرم شده در دیگ شده با استفاده از پمپ در خطوط لوله انتقال داده می شود.. پمپ ها با توجه به شرایط های متفاوتی که در آنها استفاده می شوند، دارای ابعاد و ظرفیت های متفاوتی هستند.
در سیستم های موتورخانه، پمپ به دو نوع اصلی تقسیم می شوند:
پمپ های سیرکولاسیون یا گردشی
وظیفه این دسته از پمپ ها تامین فشار نیست بلکه این پمپ ها ایجاد گردش بیشتر و افزایش انتفال حرارت را دارند. این پمپ ها در سیستم موتورخانه و معمولا روی خط برگشت نصب می شوند و این نوع پمپ ها معمولا به صورت دائم کار می باشند و در تمام مدتی که موتورخانه فعال است خاموش نمی شوند.
پمپ های تامین فشار یا بوستر پمپ
این دسته از پمپ ها وظیفه ای متفاوت از پمپ های سیرکولاسیون دارند. فرض کنید ساختمانی نیاز به آب مصرفی دارد. فشار آب شهری توانایی رساندن آب را به طبقات را ندارد، پس به کمک بوستر پمپ ها فشار آن را افزایش داده تا آب طبقات بالا نیز برسد.
مبدل های حرارتی
مبدل های حرارتی جهت گرم کردن فضای مورد نظر ساختمان مسکونی، اداری و … در سیستم حرارت مرکزی قابل استفاده می باشند. از نظر انتقال حرارت به دو دسته کلی تقسیم می شود. مبدل های حرارتی با انتقال حرارت طبیعی و مبدل های حرارتی با انتقال حرارت اجباری.
نوع طبیعی همان رادیاتور ها و گرمایش از کف می باشد که برای انتقال حرارت نیاز به عامل خارجی نیست و گرما به صورت طبیعی به محیط منتقل می شود. در نوع انتقال حرارت اجباری با استفاده از فن و عامل خارجی گرما به محیط منتقل می شود همانند فن کوئل، یونیت هیتر ، هواساز و ایر واشر.
رادیاتور ها
رادیاتور ها (شوفاژ) بسیار رایج می باشند. آب گرم تولید شده در دیگ های موتورخانه وارد آن شده و به کمک پره های رادیاتور گرمای آب داخل رادیاتور به محیط منتقل می شود. آب گرم پس از اینکه دمای خود را از دست می دهد به موتورخانه برگشته تا مجددا گرم شود.
رادیاتور ها از لحاظ جنس بدنه به سه دسته کلی فولادی ، آلومنیومی و چدنی تقسیم می شوند. نوع فولادی در دو شکل پره ای و صفحه ای موجود بوده ، به صوزت یکپارچه است و نمی توان ظرفیت آن را تغییر داد.
فن کوئل
فن کویل یک دستگاه حرارت مرکزی دو فصله است که در سیستم حرارت و سرمایش مرکزی استفاده می شود. در زمستان آب داغ دیگ وارد کویل های آن شده و جریان هوای خروجی گرم به کمک فن ها وارد محیط می شود و همچنین در فصل تابستان آب سرد چیلر وارد کوئل های آن می شود و به کمک فن ها جریان هوای سرد به محیط خانه منتقل می شود.
هواساز ها
هواساز ها بخش دیگری از سیستم حرارت مرکزی یا موتور خانه هستند. وظیفه هواساز ایجاد هوای گرم یا سرد و انتقال آن به محیط برای کل ساختمان می باشد. هواساز ها عموما دارای حجم بزرگ هستند و معمولا در پشت بام ها یا محیط های باز ساختمان نصب می گردند. به صورت کلی عملکرد هواساز ها به این صورت است این دستگاه دارای دو ردیف کویل مسی می باشد که یک کویل مسی برای جریان آب گرم و کویل مسی دیگر برای جریان آب سرد طراحی شده است. در زمستان آب گرم دیگ و در تابستان آب سرد چیلر وارد کویل های هواساز می شود. به کمک فن های بزرگ این دستگاه جریان هوا در داخل آن ایجاد می شود. هوای ورودی ابتدا از فیلتر های هواساز عبور می کند و ذرات و آلودگی های موجود در هوا را جذب می کنند سپس هوا از داخل کویل ها عبور کرده و با توجه به فصل حاضر، گرم یا سرد می شود. این هوا از طریق کانال کشی های ساختمان به واحد ها منتقل می گردد.
همچنین در هواساز ها عموما جریان هوای برگشتی نیز وجود دارد، به این صورت که از طریق کانال کشی درصدی از هوای واحد مجددا به هواساز برگشته و دوباره به دمای ایده آل باز می گردد که این جریان برگشتی کمک زیادی به مصرف انرژی ساختمان می کند.
