(مقاله هشتم)

جزئیات لوله کشی سیستم­های بخار:

شکل 38-2: چگونگی اتصال رایزر آب بر به لوله اصلی بخار.

لوله رابط رایزر آب بر به لوله اصلی دارای شیبی بطرف رایزر است تا آب حاصل از تقطیر بتواند از لوله اصلی بطرف رایزر آب بر جریان یابد. این نوع اتصال تنها وقتی صورت می گیرد که رایزر آب بر باشد. اگرسیستم دارای برگشت خشک باشد رایزر به یک بخارگیر آبریز می­کند و اگر سیستم دارای برگشت مرطوب باشد بخارگیر حذف می شود.

شکل 39-2: اتصال رایزر غیر آب بر به لوله اصلی

این طریقه اتصال زمانی بکار می­رود که رایزر وظیفه آب بری را بعهده نداشته باشد. در این شکل لوله رابط رایزر و لوله اصلی با شیب خاصی از بالا به لوله اصلی وصل می­شود تا آب حاصل از تقطیر بتواند از رایزر به طرف لوله اصلی جریان یابد.

وقتی رایزر غیرآبریز باشد، اگر شیب لوله اصلی صحیح نباشید، پدیده ضربه قوچ اتفاق می­افتد.

شکل (a) لوله اتصالی رایزر به لوله اصلی را نشان می­دهد که از آب حاصل از تقطیر پرشده ولی هنوز فضای کافی برای عبور بخار وجود دارد. با افزایش میزان آب حاصل از تقطیر این فضا کاهش می­یابد و یک حرکت موجی مانند آنچه در شکل(b) نشان داده شده در شکل (c) ایجاد می­شود. این ضربه ممکن است آنچنان در محل نشان داده شده در شکل(c) ایجاد می شود. این ضربه ممکن است آنچنان نیرومند باشد که وصاله ها یا لوله را بشکند و به کویل های سیستم خسارت وارد آورد. برای جلوگیری از ایجاد ضربه قوچ باید موارد زیر ملحوظ قرار گیرند:

• شیب بندی صحیح لوله­ها.
• اجتناب از ایجاد گودی­هایی که آب آنها تخلیه نمی شود.
• انتخاب صحیح قطر لوله هایی که در آنها آب حاصل از تقطیر در خلاف جهت بخار حرکت می کند، بدین منظور که سرعت بخار بیش از حد بالا نرود.

شکل 41-2: چگونگی اتصال رایزر به لوله اصلی توسط لوله متصل کننده (RUNOUT)

اتصال سمت راست بهتر بوده و مورد توصیه قرار می گیرد ولی اتصال سمت چپ نیز پذیرفتنی است. استفاده از زانویی 45 درجه تا حدودی بهتر است زیرا مقاومت کمتر در سر راه بخار ایجاد می کند.

­شکل 42-2: اتصال رایزر به لوله اصلی با حلقه انبساطی

این ترتیب اتصال در مواردی بکار می رود که طول رایزر زیاد باشد (در ساختمانهای دوطبقه یا بیشتر). بدین ترتیب انبساط طولی رایزر در اثر افزایش دما باعث تغییر شکل و صدمه دیدن لوله نمی شود.

شکل 42-2: اتصال رایزر به لوله اصلی با حلقه انبساطی

این ترتیب اتصال در مواردی بکار می رود که طور رایزر زیاد باشد (در ساختمانهای دوطبقه یا بیشتر). بدین ترتیب انبساط طولی رایزر در اثر افزایش دما باعث تغییر شکل و صدمه دیدن لوله نمی شود.

شکل 43-2: لنگر رایزر

بمنظور قائم نگهداشتن رایزر در مواقع انبساط یا انقباض می توان بترتیب فوق عمل نموده و از یک لنگر (Anchor) استفاده کرد. وقتی رایزر بالا و پایین می رود (در اثر انقباض و انبساط) در نقاط (A) و (B) حرکت ایجاد می شود.